به نام آن که جان را فکرت آموخت
با توجه به اختیارات و وظائف گستردة رئیس جمهور در اصول مختلف قانون اساسی، سیاستهای کلان و قوانین عادی، و از جمله اصل یکصد و سی چهارم، یکی از سؤالهای امروز را به اختصار مطرح می کنم. در اصل (134) آمده است: رئیس جمهور در برابر مجلس مسؤول اقدامات هیأت وزیران است.
جناب آقای رئیس جمهور!
حضرتعالی در ابتدای شروع دولت، تصویر موفقی از دوره های مدیریتی آتی خود در اقتصاد کشور ترسیم کردید. رکود از مسائلی نیست که در ماههای اخیر رخ نموده باشد، بلکه در طول دولت جنابعالی بر اقتصاد کشور حاکم بود و فقدان مدیریت کارآمد، باعث استمرار آن شد. نبود برنامه عملیاتی برای خروج از رکود و اصلاحات اقتصادی مورد نیاز، تشدید و اوج گیری آن در چند ماه اخیر را به دنبال داشت که به رکود تورمی انجامید. برای مقابله با آن راه کارهای علمی مشخصی وجود دارد اما نشانه ای از برنامه ریزی و آغاز اقدامات مؤثر دیده نمی شود.
کاهش ظرفیت فعال کارخانجات به درصدهای پائین و تعطیلی بیش از 5800 کارخانه در طول سالهای ریاست جمهوری، رکود بازرگانی و کسب و کار، و رکود در فعالیتهای عمرانی، از آثار رکود اقتصادی است. این رکود سنگین و بی سابقه در شرایطی است که در طول این سالها مدام بودجه جاری افزایش پیدا کرده است.
چرا دولت در مهار و هدایت نقدینگی موفق نبوده است؟ افزایش حجم نقدینگی 3/2 درصدی کشور نسبت به سال گذشته و عبور از مرز 1600 تریلیارد تومان برای اولین بار، موجب التهاب در بازار، از جمله بازارهای ارز، طلا و مسکن شد. توجه شما را به چند نمودار در مقاطع مختلف اخیر، براساس گزارشهای بانک مرکزی جلب می کنم. برای اولین بار، نقدینگی بیش از GDP شد. در حالی که گفته بودید سیاستهای مالی خود را به گونه ای تنظیم کرده اید که نقدینگی رشد نکند.
تورم اعلامی بانک مرکزی مرداد ماه، 7/9 اعلام شده، در حالی که واقعیتهای ملموس و مردم آن را تأیید نمی کنند. تورم های نقطه به نقطه ماهانه، نوید تورم 60 درصدی در سال جاری را می دهد که بالاترین میزان تورم در تاریخ معاصر کشور است. کاهش توأمان فشار عرضه و فشار تقاضا، رکود تورمی را شکل می دهد. در چنین شرائطی، کاهش کالا در بازار همراه با کاهش تقاضا به دلیل کاهش ارزش پول ملی و قدرت خرید و کاهش معاملات، شکل گیری حقوقهای پایین و کاهش تولید داخلی را به دنبال دارد.
فاقدان مسکن، امید خانه دار شدن را و برخی از مالکان، به خاطر شوکهای وارده به اقتصاد خانوار، خانههایشان را از دست میدهند. جوانان فارغ التحصیل نمیتوانند کار مناسبی پیدا کنند و بر کل زندگیشان تاثیر میگذارد. رکود تورمی حتی اگر کوتاه مدت باشد، میتواند تأثیر طولانی مدت بر زندگی مردم بگذارد.
در چنین شرایطی دولت باید با مدیرانی عملیاتی دست به تحولات و یا حداقل اصلاحات اقتصادی می زد در حالی که کار مؤثری انجام نداد. آقای رئیس جمهور! از سال 92 دست به کدام اقدام اصلاحی زدید؟ در اصلاح زیربناهای اقتصادی، در زمینه های قاچاق، مسکن، مالیات، نظام بانکی، نظام گمرکی، حمایت از تولید، نظام بیمه ای، عمران، حمایت از بیکاران متقاضی کار و حتی در زمینه یارانه ها که مرتب انتقاد می کردید اصلاحاتی انجام ندادید. حتی با برنامه ششم که می توانست زمینه برخی اصلاحات را فراهم کند، با بی اعتنایی و بلکه بی مهری برخورد شد.
انتظار منطقی آن است که با پرهیز از فرافکنی مسؤولیّتها را به دیگران احاله ندهید. حلقه مفقوده ما در این سالها مدیریت بوده است. امام علی (ع) می فرماید: حسن التدبیر ینمی قلیل المال و سوء التدبیر یفنی کثیره.
امیدوارم همکاران ارجمند با توجه به واقعیاتی که در جامعه وجود داشته و دارد تصمیم بگیرند، نه بر اساس ادعاهایی که در طول این سالها مرتب تکرار شده و آثار خارجی قابل توجهی نداشته است.