با توجه به اینکه تخصص تان مرتبط با حقوق است و در دوره هفتم مجلس درکمیسیون حقوقی و قضائی مجلس حضور داشته اید، نقش نهادهای مختلف نظارتی در مقوله شورای شهر و شهرداری را چگونه توصیف می کنید؟ آیا مجلس همانند فرمانداری از نهادهای بالادستی شوراهای اسلامی شهر است؟
اول باید معنای نظارت را روشن کنید. اگر نظارت رسیدگی به جرائم ارتکابی باشد، همانند دیگر آحاد ملت نظارت و رسیدگی بر عهده دستگاه های مربوطه از جمله قوه قضائیه، سازمان بازرسی کل کشور، وزارت اطلاعات، دیوان محاسبات و حراست های درون نهاد هاست که به وظایف خود عمل می کنند. شورای های اسلامی شهر را که با اراده مردم انتخاب می شوند را نباید زیر فشارهای بی دلیل قرار داد زیرا اختیارات و ریسک پذیری آنها را تحت تأثیر قرار می دهد. تا زمانی که جرمی گزارش و یا ثابت نشده، اعمال فشار کار درستی نیست.
از طرف دیگر باید بین نظارت و دخالت تفاوت قائل شویم. درست نیست در هر تصمیم شورا و یا در نطق و اعمال نظر و آزادی مجلس دخالت کرد و این دخالتها خلاف قانون اساسی است. اگر منظورمان از نظارت پیش گیری و رسیدگی به جرائم باشد آن هم از وظایف قوه قضائیه است. در این میان فرمانداری وظیفه نظارت بر مصوبات شورای شهر را دارد.
در بخش نهاد های بالادستی شورا، هرکدام از نهادها و سازمان ها وظایفی به نسبت حیطه اختیارات خود دارند. نظارت در راستای انطباق مصوبات با قوانین از اختیارات فرمانداری است که حتی می تواند مصوبات شورا را لغو کند. دیوان محاسبات در حوزه ارقام مندرج در بودجه عمومی کشور حق نظارت دارد و نهادهای دیگری مثل بازرسی کل کشور و در بعضی از موارد دیوان عدالت اداری در صورت تخلّف، باتوجه به اختیاراتشان می توانند رسیدگی کنند.
در جواب قسمت دوم سؤال، مجلس دخالتی در شورا ندارد. البته مصوبات شورای شهر طبق قانون باید برای نمایندگان مجلس فرستاده شود که البته جهت اطلاع است. فارغ از نهادهایی که نام برده شد، نظارت کلان بر عهده مردم است که هر چهار سال یکبار در انتخابات، می توانند نقش نظارتی خود را اعمال کنند. البته قوانین مربوط به شوراها در مجلس تصویب می شود.
شرایط حکم تعلیق یک عضو شورای شهر چیست ؟
هیات حل اختلافی وجود دارد و در مواردی که حکم قضائی مبنی بر مجرم بودن در مورد اعضای شورای شهر صادر و قطعی شده باشد و همچنین در صورت تخلفات قانونی احراز شده دیگر، تنها راه تعلیق عضویت در شورای شهر برعهده ی هیأت حل اختلاف با عضویت استاندار، فرماندار، نمایندگانی از مجلس و افراد ذیربط از جمله مسؤولان قضایی است و رای صادر می شود. البته حکم این هیأت همانند محاکم قضایی، امکان تجدید نظر دارد و هیأت حل اختلاف مرکزی حق بررسی و دخالت در این روند را دارد.
آیا از نظر شما افزایش تعداد اعضای شوراها می تواند رابطه ی با افزایش فساد در شورا ها و شهرداری کشور داشته باشد؟
افزایش تعداد اعضای شورا می توانست گامی در راستای توسعه پارلمان شهری باشد. ضمنا این افزایش می تواند اثرات مثبت و منفی داشته باشد که بررسی آن در این مجال نمی گنجد. البته در اصلاحیه اخیر مجلس تعداد اعضا شورای شهر های کشور کاهش یافت و برای تبریز و شهرهای مشابه 13 نفر تصویب شد.
و در مورد قسمت دوم سوال می توان گفت پاک و سالم بودن این مجموعه رابطه معناداری با تعداد اعضای شورا ندارد.
نظرتان در مورد دستگیری های اخیرشورای شهر تبریز چیست؟
اگر واقعا احراز و اثبات شود که اقدامات مجرمانه ای انجام شده است باید مسؤولان قضایی با قاطعیت برخورد کنند و اگرغیر از این باشد، افرادی که در مورد آنها مطلب انتشار یافته است، می توانند دادخواست اعاده حثیت دهند.
صیانت و حراست از بیت المال و سلامت اداری دارای اهمیت می باشد و حفظ آبروی اشخاص هم مهم است.
به نظر شما چرا اصولگرایان در پایتخت رای نیاوردند و ریشه وعلل این رفتار مردم را تهران را چه چیزی می دانید ؟
عوامل مختلفی از جمله حضور بدون تحقیق گروههایی از مردم در انتخابات هفت اسفند باعث حذف برخی از نمایندگان کار آمد پایتخت شد. حتی برخی از افراد جریانات سیاسی اصلاح طلب نیز از حذف اشخاص صاحب نظری که در مجلس نهم حضور دارند، ابراز ناراحتی کردند که این کار مسلماً به نفع مردم و مجلس نخواهد بود.
عوامل دیگری نیز مؤثر بود. در موضوع برجام افرادی در مجلس تحرکاتی نشان دادند که بخش هایی از جامعه را نگران کرد. این رویکرد هم بی تاثیرنبود. یعنی تندی هایی که توسط برخی در مجلس نسبت به برجام انجام می گرفت، باعث حساس شدن برخی از فعالان اقتصادی و بخشی از مردم نسبت به توسعه اینگونه رفتارها شد که در نتیجه انتخابات تاثیر گذاربود. هر چند رفتارهای که گروهی از مردم تهران از آن تبعیت کردند، بیشتر پوپولیستی و عوام گرایانه بود که به عملکرد و سوابق اشخاص توجهی نکردند و تصمیم احساسی و هیجانی گرفتند.
اما در سایر مناطق کشور اینگونه نبود و مردم مناطق دیگر کشور هوشمندانه تر از تهران عمل کردند.
باتوجه به اینکه سه دوره نماینده مردم تبریز در مجلس هستید و امکان رصد عملکردهای استانداران را دارید، تفاوت استاندارپیشین و استاندار فعلی را چه می دانید.
استاندار پیشین و منتخب مردم در دوره اول، فعال تر بود و در توسعه سرمایه گذاری و جنبه های عمومی دیگر و همچنین ایفای نقش برجسته در مسائل مربوط به زلزله ارسباران از موفقیت های دکتر بیگی بود. فعالیت بیشتر استاندار پیشین نسبت به استاندار فعلی تاثیری زیادی در انتخاب شدن دکتر بیگی درانتخابات هفت اسفند داشت.
البته در بعضی از حوزه ها شاهد حوادث تلخی در استان هستیم از جمله در حوزه فرهنگ که مجتمع تالارهای شهر با زحمت های زیادی دارای ردیف ملی شد و جزو پروژه های عمرانی در کنار مجموعه لاله پارک در حال اجرا بود. مسؤولان استانی تمایل به حذف این پروژه و واگذاری به شهرداری تبریز را دارند این در حالی است که سرمایه شهرداری از منابع مردم تبریز است و اگر شهرداری توان و امکان اجرای پروژه را دارد می تواند مجتمع فرهنگی مجزایی را احداث کند نه آن که مسئولان استانی یک پروژه با ردیف و بودجه ملی را حذف کنند، هرچند با اختیارات قانونی، البته در دیگر حوزه های عمرانی و صنعتی نیز سرعت توسعه مطلوب نیست.
ارزیابی کلی شما از برجام چیست و به نظر شما برجام تا به امروز یک توافق موفقیت آمیز بوده است؟
برجام نه یک قرارداد ننگین است و نه پبروزی چشم گیر، بلکه پذیرفتن یک توافق تلخ اما اجتناب ناپذیر است و در حال حاضر باید به دنبال اجرای تعهدات کامل طرف مقابل بود. همان مطالبه گری که مقام معظم رهبری انجام می دهند.
برجام از این جهت تلخ بود که ما در برابر انواع فشارها مخصوصا فشار اقتصادی مجبور به پذیرش این توافق شدیم و از برخی دستاوردهای خود عقب نشینی کردیم. بنابراین برجام را یک توافق برجسته و شیرین و موثر تلقی کردن درست نیست اما از سوی دیگر باید بررسی کنیم که آیا ما غیر از این اقدام می توانستیم اقدامات دیگری انجام دهیم؟ بنده از مصوبه ی برجام که در مجلس تصویب شد و به تایید مقام معظم رهبری رسید، دفاع می کنم. اگر ما می خواستیم همان فضا را تشدید کنیم به ضرر منافع ملی بود که دراین میان برخی از رد برجام و آمادگی برای جنگ صحبت می کردند که مخالف آن بوده و هستم. از طرفی دیگر افرادی در مجلس اعتقاد داشتند که این توافق را رد کنیم برای رسیدن به توافق بهتر. در حالی که این یک احتمال ضعیف بوده و احتمالات بدتر، قوی تر بود و این که برجام را یک پیروزی چشمگیر بدانیم نیز خلاف واقع است.
بعد از تصویب این توافق بحثی که مورد تأکید رهبری و مسؤولان فعلی است، پیگیری دقیق نتایج است. از آنجایی که بد عهدی آمریکا امری ثابت شده است، حالتی نیز که آنان به تعهدهایشان عمل نکنند، در مصوبه پیش بینی شده است. هرچند امکان بازگشت سریع وجود ندارد ولی بازگشت در صورت بد عهدی آمریکا امکان پذیر است. اگر آنها به این نتیجه برسند که به تعهدات شان عمل نکنند، می توان و لو با تحمل ضررهایی سر خانه ی اول برگردیم. در این صورت دستاوردی که به نفع ما باقی می ماند شکستن فضای تند قبلی است. بعضی از کشورهایی که عدم تعامل داشته اند، به شرائط قبل باز نمی گردند. به عبارت دیگر لغو و شکستن قطعنامه های یک طرفه و ظالمانه به نفع ما باقی می ماند.
مواضع رئیس كل بانك مركزی جمهوری اسلامی (سیف) برای فشار آوردن به آمریکا بود وگرنه صراحتا در برجام قید شده است که بانک های آمریکابی از برداشتن تحریم های بانکی خود مستثنی هستند. اما سایر بانک ها و امکان استفاده از سایر ارزها همچون یورو وجود دارد. چرا باید ما خود را محدود به آمریکا کنیم و منافع خود را به تقویت ارز آمریکایی گره بزنیم. اما در حالت کلی این که مشکلات فراوانی بر سر راه وجود دارد، یک واقعیت است. بنابراین سیاه و سفید کردن برجام کار درستی نیست. برجام نه به معنای یک قرارداد ننگین است و نه به معنای پبروزی چشم گیر بلکه برجام پذیرفتن یک توافق تلخ و اجتناب ناپذیر بود که در کنارآثارمنفی دارای آثار مفیدی نیزهست. تلخ از این جهت که از برخی دستاوردهای خود عقب نشینی کردیم و اجنتاب ناپذیر از این جهت که فشارهای روانی و سیاسی –اقتصادی تبدیل به مطالبه ی حداکثری قسمتی از مردم شده بود.
نظرتان در مورد برخی سخنان که می گویند برجام در ده دقیقه در مجلس تصویب شد چیست ؟
وقتی اکثریت مجلس به برجام رای دادند و شورای نگهبان هم تایید کرد و رهبر انقلاب نیز الزاماتی به آن افزود و تبدیل به قانون شد و همه باید به قانون احترام بگذاریم چه مخالف و چه موافق.
البته این طور نبود که در ده دقیقه همه تصمیم گیری ها انجام بگیرد و چند ماه بود که در مجلس روی جزئیات این موضوع بحث و گفتگو انجام گرفت. در این قبیل موارد اگر مجلس احساس کند که می خواهند سلیقه ای را تحمیل کنند یا کاری شتابزده و بررسی نشده است، رای نمی دهد. یعنی اگر 100 ساعت هم روی آن بحث می کردیم و پیشنهادهای دیگر که اکثراٌ مغایر نبودند، بازهم همین متن رای می آورد. هرچند برای رفع این شبهات بهتر بود زمان بیشتری صرف می شد.
وقتی بیش از دو سوم نماینده گان حاضر یعنی 161 نماینده مجلس مصوبه ای را تصویب کنند و شورای نگهبان آن را تأیید کند و دیگر مصوبه نیست و تبدیل به قانون شده است و همه باید به قانون احترام بگذاریم و معنا ندارد که برخی ها به بهانه رای ندادن، آن را تخطئه کنند. در مقابل، کسانی که به آن رای داده اند باید توجه کنند که برجام را یک پیروزی بزرگ تلقی نکنند. همچنین مصوبه برجام متشکل ازمصوبه ای است که در مجلس تصویب شد و بندهای تکمیلی و الزامات 9 گانه مقام معظم رهبری به آن اضافه گردید.
در مورد دخالت نمایندگان در انتصابات و مخالفت با برخی عزل و نصبها شبهاتی مطرح می شود. نظر شما چیست؟
این موارد مربوط به اختیارات دستگاهها است. آنان باید تصمیم بگیرند و پاسخگو هم باشند. اظهار نظر نمایندگان اگر جنبه مشورتی داشته و یا در نقد عملکردها باشد، اشکالی ندارد. گاه نیز تخلّف قانونی اتفاق می افتد و یا حقوق اشخاص تضییع می شود. در این موارد نماینده مجلس اختیار ورود دارد. یطور کلی، منافع جمعی بر منافع عده ای خاص ترجیح دارد و باید شیوه های نا صحیح اصلاح و در صورت استمرار آن برخورد شود. حراست از حقوق شهروندی، حمایت از شایسته سالاری از مواردی است که نماینده مردم نمی تواند نسبت به آنها بی تفاوت باشد و یاید از سلامت اداری دفاع کند. قانون از مظلوم و حقوق شهروندی او حمایت می کند.