بر اساس مشروح مذاکرات ادوار مجلس، تنها اسامی نمایندگان مخالف، موافق و ممتنع وزرای پیشنهادی در دو مجلس اول و دوم به ثبت رسیده است.
پس از آن، دیگر اسامی نمایندگان رای دهنده به وزرا در مشروح مذاکرات مجلس منتشر نشده است.
محمدحسین فرهنگی عضو هیات رئیسه مجلس در پاسخ به این سوال خبرگزاری خبرآنلاین، که چرا اسامی نمایندگان به تفکیک آرایشان در مورد کابینه در مشروح مذاکرات قید نمیشود؟، گفت: بر اساس مفاد آیین نامه داخلی مجلس، آراء نمایندگان مخفی و با ورقه است و تنها اسامی و متن اظهارات ناطقان درباره کابینه و وزرا درج میگردد.
وی با تاکید بر اینکه اصل در مجلس بر رای گیری مخفی و غیر علنی است، ادامه داد: مواردی که رای گیری علنی میشود، تشریفات خاص خود را دارد. در آیین نامه فعلی چنین مجوزی داده نشده تا آرای نمایندگان را به شکل علنی در مشروح مذاکرات درج کنند.
به گفته این عضو هیات رئیسه مجلس درج اسامی نمایندگان مخالف و موافق در خصوص رای گیری کابینه در مشروح مذاکرات مجلس اول و دوم یا به دلیل نوع آیین نامه داخلی مجلس در آن زمان بوده و یا به دلیل اعمال شرایط مندرج در آییننامه و رعایت تشریفات خاص که در آیین نامه فعلی هم هست.
فرهنگی در پاسخ به این سوال که چرا علی رغم نکات مثبتی همچون نظارت پذیر شدن آرای نمایندگان و اطلاع یابی مردم از آرای نمایندگانشان، رای گیری در موارد حساس همچون رای اعتماد به وزرا علنی نمیشود؟، گفت: چون این مساله نکات منفیای همچون احتمال اعمال فشار بر نمایندگان را نیز دارد. به این ترتیب نماینده ممکن است به هر علتی نظر خودش را علنی نکند.
او که سه دوره است نمایندگی مردم تبریز اسکو و آذرشهر در مجلس شورای اسلامی را بر عهده دارد، عنوان کرد که تا کنون از ترتیبات آیین نامه داخلی مجلس که رای گیری از نمایندگان را علنی میکند، در این سالها استفاده نشده است. این یعنی در 10 سال گذشته حتی یک مورد رای گیری علنی در مجلس نداشتهایم.
گفتنی است بر اساس ماده 119آیین نامه داخلی مجلس، مصوبات مجلس در جلسه رسمی و با رأی موافق اکثریت مطلق حاضران که بیش از نصف نمایندگان حاضر است، معتبر میباشد مگر در مواردی که در قانون اساسی یا این آییننامه نصاب دیگری تعیین شده باشد.
در ماده 124 هم آمده است که در موارد ذیل أخذ رأى علنى با ورقه خواهد بود:
هرگاه حداقل ده نفر از نمایندگان بهجاى استفاده از دستگاه الکترونیکى و یا قیام و قعود رأى علنى با ورقه را تقاضا نمایند. ابتدائاً بدون بحث نسبت به درخواست، رأىگیرى به عمل مىآید و درصورت تصویب درخواست، اصل موضوع با ورقه و بهطور علنى به رأى گذاشته مىشود.
بر اساس آنچه که در ماده 125هم آمده، در رأى علنى با ورقه، هر نماینده داراى سه نوع کارت سفید، کبود و زرد است که اسم آن نماینده روى کارتها چاپ شده است. کارت سفید علامت قبول، کارت کبود علامت رد و کارت زرد علامت امتناع است. هنگام اخذ رأى علنى با ورقه، نمایندگان کارت سفید یا کبود یا زرد خودشان را با نظارت دبیران در گلدانها مىریزند. نمایندگانى که رأى ندهند و یا بعد از اعلام اخذ رأى از تالار جلسه خارج شوند، ممتنع محسوب مىشوند. اسامى موافقان، مخالفان و ممتنعان و کسانى که در رأىگیرى شرکت نکرده و یا بعد از اعلام أخذ رأى از تالار خارج شدهاند، بدون اینکه در جلسه قرائت شود، درصورت مشروح مذاکرات مجلس ثبت مى گردد.
در ماده 126، در موارد ذیل أخذ رأى مخفى با ورقه الزامى است:
1- انتخاب اعضاى هیأت رئیسه، حقوقدانان شوراى نگهبان، نمایندگان مجلس در نهادها و هیأتها ، مجامع و شوراها و سایر انتخابات راجع به اشخاص
2- انتخابات داخلى شعب و کمیسیونها
3- رأى اعتماد و عدم اعتماد به وزیران و هیأت وزیران و رأى عدم کفایت به رئیس جمهور
4- رأى نسبت به اعتبارنامه نمایندگانی که مورد اعتراض واقع شدهاند.