اولویت اصلی کشور توسعه همه جانبه است
“دکتر محمد حسین فرهنگی” یکی از هشت کاندیدا از حوزه انتخابیه تبریز، آذرشهر و اسکو میباشد که در مرحله نخست انتخابات دهمین دوره مجلس شورای اسلامی با کسب 143 هزار و 379 رای به عنوان نفر اول به مرحله دوم انتخابات راه یافت.
وی با حضور در دفتر خبرگزاری ایسنا، منطقه آذربایجانشرقی به سوالات این خبرگزاری پاسخ داد که متن این گفتوگو را در زیر میخوانیم.
**جایگاه نمایندگی مجلس از نگاه شما چیست؟ چه نقشهایی را برای نمایندگان مجلس در سطح استانی و ملی قائل هستید؟
نماینده مجلس از نظر قانون اساسی جایگاه فاخر و ویژهای دارد و عالیترین مرجع جهتدهی کشور است که در تصمیمات کلان و استراتژیک کشور نقش اساسی دارد. قانون گذاری و نظارت عالیه دو وظیفه اساسی مجلس است که در قانون اساسی و آیین نامه داخلی مجلس، ساز و کار نحوه انجام این وظایف ذکر شده است، در کنار این وظایف، نظارت از طریق استیضاح، سوال، تحقیق و تفحص و تأثیرگذاری از طریق اظهار نظر جزو دیگر وظایف مجلس تلقی میشوند.
نماینده مجلس برخی وظایف نانوشته همچون پاسخگویی به مراجعات مردمی و حل و فصل مشکلات حوزه انتخابیه خود را نیز برعهده دارد. از آن جا که نماینده مجلس از سوی مردم انتخاب میشود، مردم اکثر مشکلاتشان را از طریق نمایندگان خود پیگیری میکنند.
**به نظر شما باید مجلس کارآمد چه ویژگیهایی داشته باشد؟
مجلس کارآمد مجلسی است که جامع نگر باشد، تفکرات بخشی در آن حاکم نباشد، مصالح عمومی کشور در تمام تصمیمات مد نظر باشد، در راستای تحقق عدالت، به طبقات محروم جامعه توجه کند و در راستای توسعه همه جانبه قدمهای عملی بر دارد.
در مجلس کارآمد باید چند صدایی وجود داشته باشد، هرچند اکثریت جریان سیاسی واحد به معنای تک صدایی در مجلس نیست، در همین مجلس نهم در بحثهای مجلس تفاوت نظرهای زیادی وجود دارد و به جای اتکا به نظر یک یا چند نفر، تصمیمات برآمده از تضارب آراء است.
البته معتقدم آثار مثبت وجود جریانات سیاسی مختلف در مجلس بیش از حضور جریان واحد است؛ چرا که در برخی موضوعات تفاوت دیدگاه خوب است. جریانهای سیاسی باید دارای مبانی و برنامه های مشخص باشند اما متأسفانه بیشتر آنها تنها محافل سیاسی هستند؛ به طوری که افرادی دور هم جمع شده و جریانی در سطح استانی و ملی ایجاد میکنند و به همین دلیل است که کارآمدی اشخاص بیشتر از کارآمدی یک جریان جلوه میکند، جریانهای سیاسی ما برنامه مدون ندارند و مردم به جای انتخاب حزبی، با مد نظر قراردادن شخصیت و سوابق افراد به آنان رأی میدهند.
**هدف شما از حضور در عرصه انتخابات چیست؟ چه ویژگیهای بارزی در خود میبینید؟
تلاش در راستای حل مشکلات طبقات فرو دست جامعه، حرکت در سمت عدالت و کاهش آسیبپذیری اجتماعی و توسعه همه جانبه کشور، اصلی ترین اهدافم برای حضور در انتخابات است، خدا را شکر در دورههای قبلی قدمهای مثبتی همچون تصویب بیمه حمایتی برای کارگران ساختمانی، رانندگان، قالیبافان، شاغلان حوزه صنایع دستی، کشاورزان، باغداران، دامداران، باربران، رانندگان و صاحبان مشاغل خانگی و … برای کمک به طبقات فرو دست جامعه برداشته شده است و طرح چند مورد از این سیاستهای حمایتی توسط اینجانب نوشته شده است و استان ما و دیگر مناطق کشور از مزایای این طرحها بهرهمند شدهاند. همچنین در زمینه بودجه و دیگر موارد نیز پیگیر حق و حقوق استان بودم.
بعد از تصویب این قوانین حمایتی، در استان حدود 200 هزار نفر سرپرست خانوار که فاقد هرگونه بیمه پوششی بوده و امیدی برای آینده نداشتند، تحت پوشش بیمه قرار گرفتند و با احتساب خانواده آنان، بعد از تصویب این قوانین حمایتی حدود 800 هزار نفر که از قشر تأثیرگذار و فعال جامعه هستند و شامل حدود یک چهارم جمعیت استان میشوند، تحت پوشش بیمه قرار گرفتند.
توسعه همه جانبه استان و کشور، تسریع در اجرای پروژههای عمرانی، رونق گردش زندگی مردم، تأثیر گذاری در حوزه اقتصاد جامعه، تلاش برای کاهش تورم و رونق کسب و کار و تولید از دیگر موضوعاتی است که در دستور کار بود و تلاشهایی در این زمینه انجام دادهام که تعدادی به ثمر رسیده و بخشی نیز نیمه تمام مانده است، به عنوان مثال، بعد از مطالعات فراوان برای ایجاد اشتغال و حل مسئله جوانان جویای کار، طرحی نوشتیم که با مخالفت دولت مواجه شد و در حال طی روند قانونی خود است که امیدوارم با تصویب و اجرایی شدن آن، شاهد آثار مثبت آن همچون نگاه امیدوارانه قشر فعال جامعه به آینده باشیم.
**با کدام روش و ابزار برنامههای خود را تبلیغ کردهاید؟ منابع تأمین هزینه تبلیغات را بفرمایید.
در دور اول انتخابات کمتر از دیگر کاندیداها تبلیغ و هزینه کردم، از افرادی تبلیغ کم داشتند بودم که با انتشار و توزیع موضوعات مختلف بین مردم و به خصوص گروههای مرجع درصدد پوشش این خلأ بودیم و البته در کنار آن در جلسات سخنرانی حضور مییابم. از نظر منابع مالی منبع متمرکز نداشتم و مردم از لایه های مختلف جامعه وارد کار شدند و هرکس بخشی از هزینهها را تأمین و امورات را انجام دادند و در این دوره نیز همچون دورههای قبلی اسپانسری نداشتم که بعد از راه یافتن به مجلس به جای نمایندگی مردم، انتظارات آنان را برآورده کنم، در تبلیغات بیشتر روی اطلاع رسانی تمرکز داریم. در مرحله دوم انتخابات هم افراد بیشتری اعلام آمادگی کردند و تبلیغاتم نسبت به مرحله اول، بهتر خواهد بود.
** آیا برای ایجاد تغییر به مجلس میروید؟ تغییراتی که به نظر شما باید در عملکرد نمایندگان ایجاد شود، چیست؟
درجازدن، با مفاهیم دین اسلام همخوانی ندارد و بر اساس روایتی: هر کس دو روز از عمرش یکسان باشد، زیان کار است. و در کتابی قبل از نمایندگی در تحلیل دورههای بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، با ذکر ادله و مستندات اثبات کردم که هر دوره از سوی دولت و یا مجلس گامهای رو به جلویی برداشته شده است و نگرش مردم نیز تحول گرایانه است، هر دوره رویکرد خاصی در میان افکار عمومی حاکم شده و معتقدیم شرایط جدید باید همواره نسبت به قبلی رو به جلو باشد.
در زمینه ارزیابی عملکرد مجلس، حرکت اقتضایی را ترجیح میدهم، این نوع حرکت هدف گذاری و راهبرد دارد و انسان واقع بینانه و متناسب با وضعیت حرکت کرده و به مسائل جامعه و هدف گذاری ها نگاه صفر تا صد نمیکند و دولتها روش و روحیه های مختلفی دارند که باید متناسب با آن، برای توسعه استان و کشور حرکت شود. با دید 100درصد خوب و یا 100 درصد بد به مسائل نگاه نمیکنم.
** عملکرد نمایندگان دورههای قبل مجلس شورای اسلامی در حوزه انتخابیه مربوطه را چگونه ارزیابی میکنید؟
اینکه گفته میشود نمایندگان حوزه انتخابیه تبریز، اسکو و آذرشهر در مجلس نهم همگرایی نداشتند، درست نیست و همیشه هدفمان همگرایی بوده و در این دوره نیز این هماهنگی بیشتر بود و جلسات خوب و مناسبی برگزار کردیم. اگر کم و کاستیهایی بود، دلیلش عدم همراهی بعضی مسؤولان اجرایی است، وقتی نمایندگان تصمیماتی میگیرند، ولی مسئولان اجرایی استان و وزارت خانه معینی به نظرات کارشناسی آنان بی اعتنا هستند، دیگر ادامه نمیدهند؛ چرا که لازمه آن جنگ و درگیری است، که آن هم نتیجه نمیدهد. به عنوان مثال، نمایندگان استان فارس در تعیین استاندار اجماع کردند، ولی دولت اعتنا نکرد و تصمیم دیگری اتخاذ کرد که این موضوع برای نمایندگان، دولت و استان فارس ناپسند بود؛ ما اجازه ندادیم موضوعات به این نقطه برسد. به موقع انتقاد کرده و پیشنهاد دادیم و در کل عملکرد مجمع نمایندگان استان در این دوره بهتر از دورههای هفتم و هشتم بود و تا جایی که یادم میآید، در مجلس ششم و قبل از آن، بین اعضای مجمع نمایندگان استان گاهی درگیری لفظی هم رخ میداد و حتی به تریبونهای رسمی هم میکشید و بعد از حضور در مجلس، این موضوع را بین اعضاء تلطیف کرده و همگرایی به وجود میآوردیم.
** آیا انتخاب حزبی نمایندگان را امری پسندیده میدانید یا نه؟ بعد از پیروزی تا چه حد به جریان سیاسی خود پایبند خواهید ماند؟
اگر جریانات سیاسی دارای هدف گذاریهای مشخص و برنامههای معین بوده و اقدامات و عملکردهای روشنی در سابقه خود داشته باشند، از آن دسته افرادی بودم که لیستی رأی دادن را توصیه میکردم. ولی این اتفاق تاکنون رخ نداده و به عبارت دیگر زیرساختهای حرکت حزبی هنوز در کشور شکل نگرفته است که علت اصلی آن، عملکردهای گذشته و بدون استراتژیک و برنامه جریانات سیاسی است که آثار منفی از خود بر جای گذاشتهاند. از این رو افراد برای جریانی نگاه کردن، به جای بررسیهای نظاممند، نقادانه و توأم با ارزیابی شرایط فعلی بیشتر، در واقع با گرایش پوپولیستی وارد میشوند. بنده در شرایط فعلی، مطلقاً هیجانی رأی دادن که آثار منفیاش بیشتر از آثار مثبتش است را توصیه نمیکنم و نمونه هیجانی رأی دادن، این روزها در جریانات شورای شهر تبریزآثار خود را نشان داده است.
مردم باید در این مرحله، روی سوابق روشن و توانمندیهای کاندیداها متمرکز شوند که این نوع دیدگاه بیشتر به نفع استان و کشور است. البته تلاشهای جریانات سیاسی را نفی نمیکنم، به هر حال آنان هم تأثیرگذاری دارند، ولی مضرات استفاده از شیوههای عوام گرایانه به جای اقدامات مبتنی بر تحلیل، بیشتر از منافع آن است.
اصولگرایی حزب نیست، بلکه جریان است که شاخصههای آن را از مقام معظم رهبری میگیریم، سال 85 رهبر معظم انقلاب در دو سخنرانی شاخصههای اصولگرایی را تعریف کردند و حتی فرمودند که این جریان در مقابل جریان اصلاح طلبی نیست، معتقدیم هرکس به استقلال، توسعه، موضوعات مهم و کلان همچون پاکدستی، حفظ ارزشها و حرکت به سمت خود کفایی پایبند باشد، یک فرد اصولگراست. دیدگاههای تنگ نظرانه اصولگرایی نیست. معتمدین مورد احترام بخشهای وسیعی از جامعه از لیستی سه نفره حمایت می کنند.
**تا چه حد به قدرت انتخاب مردم ایمان دارید؟ پس از انتخابات، موضع شما در قبال رأی مردم و همچنین راههای ارتباطی شما با مردم حوزه انتخابیه خود چه خواهد بود؟
مردم در تعیین تمام نهادهای قدرت، نقش تعیین کننده دارند، گاهی مردم با جریان موجود موافق، گاهی مخالف و گاهی ترکیبی انتخاب میکنند، به همه توصیه میکنم که اراده مردم را محترم بشمارند. تاکنون جریان اصولگرایی به این موضوع التزام داشته و در عین حال که مواضع نقادانه را حفظ کردهاند، دچار بیاخلاقیهایی همچون پاک کردن صورت مسأله و رو در رویی با واقعیات نشدهاند.
جزو معدود نمایندگانی هستم که هر هفته در دفترم حاضر میشوم و مراجعه کنندگان در بازه زمانی یک هفته تا 10 روز با بنده ملاقات میکنند و همچنین به تلفن پاسخ میدهم و تاکنون نقصی در ارتباطم با مردم نمیبینم که بخواهم آن را تغییر دهم. همواره از ارتباطهای مردمی برکت دیده ایم و حتی گاه باعث اصلاح نقصهایی در قانون شدهاند، معتقدم همین در دسترس بودن نمایندهها منجر به رشد حضور مردم در انتخابات مجلس می شود.
**مشکلات اصلی کشور و استان را نام ببرید. اصلیترین دغدغه شما که به خاطر آن به صحنه آمدهاید، چیست؟
اولویت اصلی کشور توسعه همه جانبه است، گاهی میگویند اولویت با صنعت، یا کشاورزی، یا فرهنگ و … است، این در حالی است که هر کدام تأثیرگذاری خود را دارند و مخاطبانشان تفکیک شده است و نباید از توسعه هیچ بخشی غافل بمانیم.
همچنین لازمه توسعه همه جانبه تدوین و تصویب طرح جامع و داشتن نگاه راهبردی است به طوری که هر قطعه پازل این طرح جامع را در جای خود قرار دهیم، هم اکنون چنین نگاهی پاسخگو نیست و نباید منتظر طرح جامع باشیم و ضروری است هر یک از بخشها را که امکانش است، توسعه دهیم. مثلأ در گذشته وقتی قانون ثبت اختراعات طرحهای صنعتی و علایم تجاری را نوشتیم، دیدگاههای متناقضی حاکم بود که در برخی موارد حتی صورت مسئله را نفی میکردند که در نهایت این قانون تصویب شد و قانون شدنش آثار مثبت زیادی داشت. هر قدم رو به جلو در توسعه کشور و حل مشکلات مردم، نقش دارد.
توسعه گام به گام را به روش از کل به جزء رسیدن ترجیح میدهم؛ چرا که بخشی نگاه کردن و گرایشهای دستگاهها، مزاحم شکل گیری ایده کلی است.
با حضور مدیران قدرتمند و کاربلد، ایدههای جدید تراوش کرده و کارهای بزرگی انجام میشود، به عنوان نمونه در جهاد دانشگاهی استان و یا شرکت آب و فاضلاب استان، مدیران کاربلد حضور دارند که از نمایندگان مجلس هم ایده گرفته و آن را به کار میگیرند. به عنوان مثال، طرح شرکت آب و فاضلاب مبنی بر سوق دادن آب استحصالی فاضلاب تبریز به سمت دریاچه ارومیه علاوه بر ایجاد جنب و جوش عمرانی و اشتغالزایی میتواند بخشی از آب مورد نیاز دریاچه ارومیه را نیز تأمین کند. در کل معتقدم لازمه توسعه وجود مدیران کاربلد است، در زمان انتخاب مدیریت استان نیز با دیگر نمایندگان جلسه گذاشته و روی یکی از سه نفر اجماع کردیم و حتی وزارت کشور نیز این پیشنهاد ما را پذیرفت، ولی دولت تصمیم دیگری اتخاذ کرد. من از وضع فعلی دفاع نمیکنم.
**آیا برنامهای برای توسعه پژوهش در کشور دارید؟
در زمان تصویب بودجه تصمیمات خوبی در این زمینه گرفته میشود که کمبود منابع مالی دولت باعث میشود نتوانیم سریع تر این را پیش ببریم. این که سهمی از اعتبارات دستگاهها در حوزه پژوهش باشد و بخشهای دولتی و غیر دولتی پژوهش محور باشند. باید شیوه مدیریت دانشگاهها هیات امنایی شود و رویکرد پژوهش محور بودن در آموزشها مد نظر قرار گیرد که این طرحها در دستور کار وزارتخانههای مرتبط با پژوهش و آموزش قرار دارد.
زمانی که جلسه هیات دولت قبلی در استان تشکیل یافته بود، از هریک از نمایندگان خواستند طرحی در راستای پژوهش ارایه دهند. بنده احداث پژوهشگاه علوم پزشکی را پیشنهاد دادم و مطالعه آن تصویب شد و اکنون در حال احداث است. همچنین در راستای توجه به اهمیت علم و کار پژوهشی، قانون شرکتهای دانش بنیان در مجلس تصویب شد. اهمیت ندادن به پژوهش به منزله درجازدن است، هنوز نتوانستیم بین پژوهش و بخشهای تولیدی رابطه ارگانیک و تعریف شده برقرار کنیم.
میگفتند که از مرکز اجازه فلان کار را نمیدهند، در حال حاضر به این نتیجه رسیده ام که سهم مرکز در عدم توسعه استان نسبت به مشکلات داخلی استان کم رنگ است. برای نمونه پروژه مجموعه تالارهای هنری تبریز قرار بود با اعتبارات ملی در جوار لاله پارک تبریز احداث شود. اخیرأ شنیدم این پروژه به شهرداری واگذار شده است، این در حالی است که بودجه شهرداری از مردم تبریز تأمین میشود و مطمئنأ بعد از احداث یک تالار در اطراف آن به پروژههای دیگری تغییر خواهد یافت. اگر شهرداری چنین برنامهای دارد، بهتر است در دیگر نقاظ شهر و در ملک خود احداث کند. این موضوع را از وزیر سئوال کردم و گفتند مسؤولان استانی خودتان این کار را پذیرفتهاند، درست است بودجه دولت کم است ولی اگر 10 سال هم طول میکشید باز هم امیدی داشتیم که مجموعه تالارهایی همچون تئاتر شهر تهران احداث شود، مجموعه تالارهای تبریز قرار بود محلی برای تراوش هنر و فرهنگ مردم تبریز شود، متأسفانه سهم استان از فرهنگ، هنر و دانش به صفر میل میکند و مسؤولان هم در مقابل انتقادها فرافکنی کرده و ناراحت می شوند.
هر چند درآمد کشور و اعتبارات عمرانی در سالهای اخیر بسیار اندک بود، ولی با این حال، سازمان برنامه ریزی باید به موضوعات فرهنگی، آموزشی و پژوهشی بودجه بیشتری اختصاص میداد.
** لطفأ در خصوص هر کدام از کلمات زیر یک جمله بفرمایید:
مجلس شورای اسلامی: عالی ترین مرجع فرآیند خط مشی گذاری کشور
مردم: تعیین کننده تمام مناسبات مورد نیاز جامعه
انقلاب اسلامی: مهمترین تحول دوران معاصر
ایران: کانون تحولات مهم قرن اخیر
برجام: توافقی تلخ ولی اجتناب ناپذیر
آمریکا: قدرت یک جانبه گرا و زورگو در عرصه بین المللی
اسرائیل: غده سرطانی در منطقه و جهان
عربستان: کشوری با نظامی منحط و وابسته به قدرتهای خارجی
اصلاح طلبی: جریانی سر درگم که خودشان هم نمیدانند دنبال چه چیزی هستند
اصولگرایی: محموعه ای برای تاکید بر ارزشهای انقلاب اسلامی و کشور
استقلال سیاسی فردی: ابتکار عمل در همه حوزهها
دریاچه ارومیه: مشکلی که باید دیر یا زود حل شود.
زبان ترکی: یکی از مهمترین تعلقات مردم شمال غرب کشور
تبریز: شهری که همواره مرکز و کانون مهم تاریخی بوده
آذربایجان: منطقهای دارای مردمان متدین، وفادار و خونگرم
دانشگاه: محل تولید علم
حوزه علمیه: محل تولید علم از نوعی دیگر
تیم تراکتورسازی: تیم مورد علاقه مردم آذربایجان
دکتر روحانی: رییس جمهوری که مردم برای این دوره انتخاب کردند
شورای شهر تبریز: میتواند خیلی بهتر از این که هست، عمل کند.
ایسنا: یکی از خبرگزاریهای فعال