چگونگی تصمیم گیری نمایندگان در مجلس و نوع مصوبات و آراء مجلس در طرح ها و مصوبات مختلف از نكاتی است كه همواره مورد ابهام و برای مخاطبان جالب توجه بوده است.
در همین زمینه دكتر محمدحسین فرهنگی، نماینده تبریز طی گفتگویی با خبرنگار تابناك با اشاره به اینكه “مجلس با توجه به مجموع عوامل تشكیل‌دهنده آن، شرایط خاص خود را دارد”به برخی مسائل در این زمینه اشاره كرده است.
وی با توجه به سوگند و تعهد نمایندگان در بدو انتخاب و دربرابر ملت گفت: در متن سوگندی كه در قانون اساسی آمده است، نماینده مجلس به صورت فردی، سوگند یاد می‌كند در دیگر اصول مربوط نیز، مسئولیت‌ها متوجه شخص نماینده است. به همین دلیل، شاكله مجلس، شاكله جمع آحاد است، نه دسته‌بندی‌های سیاسی و غیرسیاسی؛ بنابراین، برخی همگرایی‌ها به صورت موردی سازمان پیدا می‌كنند، حتی درباره طرح‌ها و لوایح و یا در رأی اعتمادها و استیضاح‌ها نیز چنین است. می‌توان گفت در هر رأی‌گیری، فراكسیون‌بندی و جهت‌گیری خاصی در مجلس شكل می‌گیرد. برای مثال در استیضاح وزیر كشور سابق، برآیند عملكرد اكثریت هر دو جریان سیاسی اصلی، نتیجه استیضاح را معلوم كرد. درباره محصولی فرق می‌كرد. اكثریت جریان اقلیت مخالف بودند از اكثریت هم تعدادی مخالف بودند.
پس نگاهی كه در جامعه نسبت به مجلس و دسته‌بندی نمایندگان وجود دارد، باید تغییر كند و یك ارزیابی واقعی بر اساس آنچه واقعیت دارد، به وجود آید.
دكتر فرهنگی در پاسخ به این پرسش كه تا چه اندازه دغدغه‌های منطقه‌ای و قومی در تصمیم‌گیری‌های نمایندگان تأثیر دارد، گفت: همگرایی محلی و منطقه‌ای، هرچند در همه مواقع و مباحث یكپارچه نیست، اما این دغدغه‌ها و همگرایی‌ها، جزء واقعیت‌های داخل مجلس است و علت روانشناختی آن مكانیزم‌های انتخاباتی مجلس شورای اسلامی است. در انتخاب نمایندگان، اقشار مردم هر منطقه با كاندیداهای آن حوزه در تماس هستند و بنابراین از افراد برگزیده، یكسری خواسته‌هایی دارند كه بر حسب مورد، می‌تواند شخصی، صنفی، گروهی و یا منطقه‌ای باشد. برای همین، وظیفه نانوشته‌ای پدید می‌آید كه در هیچ قانونی نیامده است و آن تعهد نماینده نسبت به حوزه انتخابیه خود و شهروندان آن حوزه است.
نماینده مردم تبریز، آذرشهر و اسکو در دوره هفتم و هشتم مجلس در ادامه اظهار داشت: با وجود آن‌كه پیگیری طرح‌های ملی، آثار و نتایج خاص خود را در حوزه‌های انتخابیه و پیشرفت كشور دارد، نتایج بسیاری از آنها برای شهروندان حوزه انتخابیه به اندازه فعالیت‌های منطقه‌ای نمایندگان، ملموس و محسوس نیست و این در حالی است كه فعالیت‌های نمایندگان در گسترش پروژه‌های عمرانی و صنعتی و … در سطح حوزه انتخابیه، یكی از عامل‌های تعیین‌كننده در روزهای انتخابات مجلس می باشد، زیرا برای اهالی حوزه انتخابیه نمایندگان، ارزیابی این‌گونه فعالیت‌ها آسانتر است.
نایب رئیس كمیسیون برنامه و بودجه در ادامه افزود: دسته‌بندی نمایندگان در مجلس، تنها به جهت‌گیری‌های سیاسی و علایق منطقه‌ای منحصر نیست و باید گفت كه فعالیت‌های تخصصی پیش از دوران نمایندگی نیز مبنای بخشی از دسته‌بندی‌ها و همگرایی‌ها می‌شود.
برای مثال، نمایندگانی كه در بخش‌هایی همچون جهاد كشاورزی،‌ آموزش‌وپرورش، آموزش عالی و … شاغل بوده‌اند، میان آنان در مجلس همگرایی‌های مشهودی در زمینه‌های مرتبط وجود دارد.
فرهنگی با اشاره به تصمیم‌گیری‌های حزبی كه در مجالس برخی كشورها وجود دارد، اظهار داشت: در برخی كشورها، تصمیم‌گیری‌ها كه بعضا به صورت سانترالیستی و متمركز است، بدون هیچ تغییری به صحن مجلس راه پیدا می‌كنند اما در كشور ما به علل و عوامل گوناگونی ـ كه برخی از آنها ساختار درون‌حزبی احزاب و یافته‌های آسیب‌شناسی آنان بازمی‌گردد ـ شاهد چنین رویه‌ای نبوده‌ایم.
وی در ادامه افزود: احزاب ایران، منحصرا برای تمركز در قدرت و دست یافتن به آن، بدون داشتن برنامه‌ها و ایده‌های مشخص و عمدتا با پشتوانه شعارهای پوپولیستی شكل می‌گیرند و نتیجه چنین رویكردی به صورت مستمر به بی‌اعتمادی عمومی می‌انجامد و در نتیجه به جای آن‌كه احزاب بر پایه مبانی خود به دنبال تردیدها بروند، بر پایه مقبولیت آنها نسبت به تعیین نامزدهای اقدام می‌كنند. در نتیجه نامزدها نیز احساس تعهد چندانی نسبت به احزاب ندارند.
فرهنگی با بیان این مطلب كه شهروندان ایرانی اكثرا در برگزیدن احزاب مورد علاقه خود نیز دچار مشكل می‌شوند، معیارها و تاكتیك‌های عوام‌گرایانه را فاقد زیرساخت‌های مناسب دانست و افزود: ضمن آن‌كه مردم در انتخاب احزاب دچار مشكل می‌شوند، معیارهای عوام‌گرایانه فاقد زیرساخت‌های مناسب از سوی احزاب، برنامه‌ها و ایده‌های روشن و مشخصی برای اداره كشور ارایه نمی‌كنند تا شهروندان بتوانند به گزینش مناسبی دست یابند؛ بنابراین رأی‌دهندگان عمدتا بر اساس ایده‌های كلی و اعتماد به افراد، شخص منتخب خود را برمی‌گزینند. در دو انتخابات ریاست‌جمهوری گذشته نیز كه به انتخاب آقای احمدی‌نژاد و آقای خاتمی منجر شد، شاهد گرایش مردم به فرد بودیم، نه به گرایش‌های سیاسی و همین اتفاق نیز در انتخابات مجلس و انتخابات شوراها به تناسب رخ می‌دهد.