سخنان دکتر محمد حسین فرهنگی، نماینده مردم تبریز، اسکو و آذرشهر در مجلس شورای اسلامی، عضو هیأت رئیسه مجلس و عضو کمیسیون عمران در همایش “صنعت سیمان، انرژی و محیط زیست” دانشگاه تهران، اول آذر 1393

با گرامی داشت هفته بسیج، در ابتدا لازم است تلاش برگزار کنندگان کنفرانس بین المللی سیمان، انرژی و محیط زیست ارج نهاده شود. دو مجموعه می توانند این رسالت مهم را پیگیری کنند، گروه اول دانشگاهها هستند و گروه دوم NGO های این صنعت و تشکلهای انجمن های مرتبط با بخشهای عمران و ساختمان، مناسبت دارد هر دو، در فرآیندی مستمر، ارتقاء صنعت سیمان را پی بگیرند. هر دو نیز آسیبهایی دارند که همزمان باید علاج شوند.
دانشگاهها باید خروجی های همایشهایی نظیر این همایش را رها نکرده و پی بگیرند تا عملیاتی شود.
تشکلهای مرتبط نیز موضوعات را در دستور کار قرار داده و نقش واسط خود را به درستی ایفا کنند
شاید این قبیل پیگیریها، باب طبع بخشهایی از صنعت سیمان به دلیل کندی حرکت در رسیدن به استانداردهای جهانی (مصرف انرژی و آلودگی محیط زیست) نباشد، اما مصالح کشور و این صنعت زیرساختی، اقتضا دارد حداکثر اهتمام معمول شود.
بقیه در ادامه مطلب

در هشتادمین سال راه اندازی صنعت سیمان در کشور (مقارن با تاسیس دانشگاه تهران) به جایی رسیده ایم که ظرفیت تولید سیمان بطور اسمی با توجه به سرمایه گذاری انجام شده و راه اندازی طرح های توسعه قاعدتاٌ باید به هشتاد میلیون تن در سال برسد. بر اساس اطلاعات موجود حدود هشتاد کارخانه سیمان در کشور وجود دارد. افزایش ظرفیت تولید در 10 سال گذشته، بدون توجه به مدیریت مصرف انرژی و کاهش آلودگی هوا بوده است. مصرف انرژی در صنعت سیمان کشور حدود 40% بیشتر از میانگین جهانی این صنعت است. از دیگر مشکلات این صنعت تولید تنها حدود شش نوع سیمان است در حالیکه در دنیا با استفاده از برخی افزودنی ها حدود پنجاه نوع سیمان تولید می شود که ارزش افزوده در این تنوع سیمانها است.
براساس آخرین گزارش بانک جهانی در ژوئن 2014 ، ایران چهارمین تولید کننده سیمان در جهان می باشد. آمار تولید سال 2013 بصورت زیر است.
میزان تولید سیمان شش کشور اول دنیا در سال 2013 (میلیون تن در سال)
میزان تولید سالانه (میلیون تن) کشورها (بیشترین تولیدها 2013):
چین 2300 هند 280 آمریکا 77.8 ایران 75 برزیل 70 ترکیه 70
توجه: این در حالی است که ایران در همین سال بزرگترین صادر کننده سیمان جهان است.

کارخانجات سیمان کشورهای مختلف را که در آنها از حرارت تلف شده جهت تولید برق استفاده می شود در حال بازیافت انرژی هستند .بطور مثال در چین حدود 739 کارخانه سیمان مجهز به بازیافت حرارت می باشد. در حالیکه در کشور ما حتی یک مورد کارخانه سیمان نداریم که تلفات حرارت آن بازیافت شود.
توجه: بطور متوسط بیش از 50 درصد انرژی سوخت وارد شده به کوره سیمان بصورت حرارت بعد از احتراق از طریق گازهای داغ خروجی کوره و بدنه کوره هدر می رود. لذا در صورت بازیافت این حرارت به مثابه یک نیروگاه می توان برق تولید کرد.

در نتیجه گیری باید سؤالات مهمی را به صورت علمی مورد مطالعه قرار داد:
• علت افزایش تولید سیمان و به طبع آن افزایش فروش در چند سال اخیر چه بود؟ که در مدت شش سال از جایگاه دهم به چهارم رسیدیم. آیا این جایگاه ارتقا می یابد؟ یا در همینجا ثابت می ماند؟ یا سقوط خواهیم کرد؟
• کاهش فروش 40 تا 50 درصدی فروش سیمان در سه ماه اخیر نشان از یک زنگ خطر برای این صنعت بزرگ است. چرا عمده کارخانجات در حال حاضر دپوی سیمان دارند. آیا تهدید بازارهای کشورهای همسایه توسط تروریسم سبب کاهش صادرات شده است؟ آیا به دلیل کاهش بودجه عمرانی کشور ساخت و ساز کاهش یافته است. یا در سالهای اخیر متناسب با افزایش ظرفیت تولید به سمت ایجاد بازارهای جدید و مصارف جدید نبودیم و نیستیم. روی نکته آخر تأکید می کنم.
• سال 2014 و 2015 صنعت سیمان ایران در چه جایگاهی خواهد بود؟
• نقش سیاستگذاران در دولت چیست؟
• نقش قانونگذاران چیست؟
• نقش بنگاهداران و کارخانجات بویژه هلدینگ های بزرگ سیمان کشور مثل سیمان تامین اجتماعی، سیمان بنیاد مستضعفان (کاوه پارس)، هلدینگ سیمان بانک ملی، هلدینگ سیمان غدیر و سایر هلدینگ ها چیست؟

راهکارهای ده گانه جهت ارتقاء کیفیت و جلوگیری از رکود صنعت سیمان:
1. صدور حساب شده برای مجوز کارخانجات جدید سیمان. (وزارت صنعت، معدن و تجارت).
2. تولید سیمان های خاص و توجه به پژوهش در بخش افزودنی های سیمان برای این منظور (صنعت سیمان)
3. کاهش بنگاه داری دولت و سازمانهای شبه دولتی در این عرصه و یا تجدید نظر در روشها و شیوه ها (دولت)
4. تجدید نظر حساب شده و کارشناسانه در ساز و کارهای صادرات با اولویت تسهیل کننده بودن (گمرک ایران)
5. استفاده از انرژی بازیافت شده به عنوان منابع انرژی مورد نیاز واحدهای صنعتی (صنعت سیمان)
6. خرید برق با قیمت های منطقی و مقرون به صرفه از این صنایع در جهت حمایت از سرمایه گذاری آنها در بخش بازیافت حرارت تلف (وزارت نیرو)
7. جایگزینی بتون بجای آسفالت در برخی از جاده ها که علاوه بر ایجاد بازار بسیار مناسب و چشمگیر سبب کاهش آلودگی محیط زیست نیز می شود (وزارت راه و شهرسازی).
8. برنامه زمان بندی شده جهت اصلاح آلایندگی واحدها و استفاده از فناوری های روزآمد (محیط زیست و صنعت سیمان)
9. الزام کارخانجات مرزی به صادرات صد در صدی. بطوریکه بازار داخل برای کارخانجاتی که فاصله بیشتری تا مرزها دارند افزایش یابد.
10. مدیریت بازارهای صادراتی کشورهای همسایه. بطور مثال تثبیت بازار توسط کلیه صادر کنندگان سیمان.