برنامه تلویزیونی “دیروز، امروز، فردا” پنجشنبه شب با حضور محمدرضا میرتاج الدینی به عنوان نماینده دولت و محمد حسین فرهنگی عضو هیات رئیسه مجلس شورای اسلامی با موضوع “تعامل دولت و مجلس” برگزار شد و بازتاب گسترده ای در رسانه ها یافت.
در ابتدای این مناظره، میرتاجالدینی در تعریف یک مناظره خوب به بحث بدون جدل اشاره کرد که منجر به روشن شدن مسائل میشود. فرهنگی نیز خروجی مناسب و پرهیز از بحثهای کلیشهای را به تعریف وی افزود.
آقای میرتاج الدینی معاون رئیس جمهور در نظارت بر قانون اساسی در ابتدای برنامه در خصوص چگونگی تعامل دولت و مجلس گفت: انتظار دولت از مجلس نهم بیشتر از مجلس هشتم بود اما نه تنها این تعامل بیشتر نشد بلکه میزان این تعامل پایین آمد و ما این سطح تعامل را مطلوب نمی دانیم.
وی با اشاره به فضای سنگین ایجاد شده در مجلس نسبت به نمایندگان حامی دولت اضافه کرد: به بعضی از این نمایندگان عنوان وکیل الدوله داده می شود در حالیکه اگر اینها نمایندگان مردم هستند دولت نیز نماینده مردم است و رئیس جمهور مستقیما از طرف مردم انتخاب می شود. با این تفاسیر چرا حمایت از دولت مذموم شمرده می شود؟
فرهنگی در پاسخ به سئوال مجری درباره چگونگی تعامل دولت و مجلس، تایید کرد تعامل خوبی میان دولت و مجلس برقرار نیست، و متذکر شد: القاء کردن درگیری میان قوا را فاقد هرگونه سود سیاسی است. البته این رابطه در مجالس هفتم و هشتم هم خوب نبود. هرچه دولتها به آخر دوره خود نزدیک میشوند معمولا روابط به این سمت پیش میروند و تعاملات کمتر میشود. وی افزود: القای اینکه قوای سه گانه در کشور درگیر هستند، وجهه خوبی برای نظام ما در عرصه بین المللی ایجاد نمیکند.
عضو هیات رئیسه مجلس در واکنش به اظهارات میرتاجالدینی که رای مردم به رئیس جمهور را در مقامی بالاتر از رای مردم به نمایندگان مجلس، میدانست ادامه داد: بر اساس قانون اساسی نمایندگان مردم پس از حضور در مجلس، نماینده همه ملت ایران هستند نه فقط نماینده حوزه انتخابیه خود. نمایندگان مجلس هم نماینده کسانی هستند که به آنها رای داده اند و هم نماینده کسانی که رای ندادهاند و میتوانند در تمامی امور کشور، اظهارنظر کرده و تحقیق و تفحص کنند. عضی تعامل را به معنای تبعیت کورکورانه و بدون توجیه می دانند که با قانون اساسی ما ناسازگار است.
عضو هیات رئیسه مجلس در واکنش به اظهارات میرتاجالدینی که رای مردم به رئیس جمهور را در مقامی بالاتر از رای مردم به نمایندگان مجلس، میدانست ادامه داد: بر اساس قانون اساسی نمایندگان مردم پس از حضور در مجلس، نماینده همه ملت ایران هستند نه فقط نماینده حوزه انتخابیه خود. نمایندگان مجلس هم نماینده کسانی هستند که به آنها رای داده اند و هم نماینده کسانی که رای ندادهاند و میتوانند در تمامی امور کشور، اظهارنظر کرده و تحقیق و تفحص کنند.
به گفته وی، مشکل جایی بوجود می آید که نمایندگان میخواهند در کار اجرا دخالت کنند یا دولت بخواهد که مجلس، پیرو آنها باشد و هرچه به مجلس فرستاده شد؛ تمام و کمال پذیرفته شود. کما اینکه پیش از این هم از سوی دولت اعلام شد که چرا مجلس در لوایح ما تغییراتی ایجاد میکند. وی اضافه کرد: طبق قانون اساسی مجلس طراح و ناظر است و دولت نیز مجری طرح است و باید آن را بدون کم و کاست پیاده کند.
بحث که به اینجا رسید، مجری برنامه به توصیه رهبر معظم انقلاب در ایجاد آرامش در جامعه و پرهیز از اختلافات روسای قوا اشاره کرد و پرسید: چرا با وجود این توصیه باز هم اختلافاتی در میان روسای قوا بوجود آمد و در فضای رسانهای عنوان شد؟
فرهنگی در پاسخ به این سوال گفت: من چند بار به آقای لاریجانی و به آقایان میرتاج الدینی و فروزنده گفتم که همه موارد اختلافی را آقایان در جلسه سران قوا عنوان کنند و التزامی هم به جمع بندی مسائل باشد. بیان مسائل از تریبونها را توصیه نمیکنم. چون ما قانون اساسی داریم و مسئولان بر اساس قانون میتوانند مسائل بین خود را حل کنند.
ور در واکنش به اصرار مجری که میپرسید، چرا باز هم این اختلافات بوجود می آید؟، گفت: از خود آقایان سوال کنید چرا این اتفاق میافتد! به نظر من این نوع رفتارها درست نیست.
در ادامه گفتگو میرتاج الدینی گفت: برخی همکاری با دولت را خیلی برنمی تابند و احساس می کنند چون نماینده مردم شده اند باید همیشه انتقاد کنند.
فرهنگی با رد موضع لج و لجبازی مجلس با دولت با اشاره به سئوال از وزیران آموزش و پرورش، ورزش و امور جوانان و صنعت و معدن و تجارت، در روزهای اخیر در مجلس گفت: مجلس از پاسخ و توضیحات دو وزیر ورزش و امور جوانان و آموزش و پرورش قانع نشد اما علیرغم شرایط حساس اقتصادی توضیحات وزیر صنعت، معدن و تجارت و ارائه آمار و ارقام او 170 نماینده را قانع کرد.
در ادامه فرهنگی در پاسخ به این سئوال که سهم مجلس در تعارض ها و چالش های اخیر چقدر بود، گفت: استارت و شروع را از طرف دولت می دانیم و به طبع واکنش هایی از سوی مجلس در بر داشت.البته برخی کنشها، طبیعتا واکنشهایی را به دنبال دارد.
دولت اصراری به ادغام وزارتخانه ها ندارد
میرتاج الدینی گفت: مجلس گاهی شتابزده عمل کرده و سریع وارد می شود. هنوز دولت بحث ادغام وزارتخانه ها را صریحا اعلام نکرد و تنها سرپرستی وزارت ارتباطات به وزیر راه و شهرسازی داد که در آینده در تعامل با مجلس آن را بررسی کند بنابراین نیاز به طرح دو فوریتی نبود.
معاون نظارت بر قوانین رئیس جمهور ادامه داد: این مصوبه خود مجلس بود که در برنامه چهارم مشخص شد در مجلس هفتم و هفتم محقق نشد تا اینکه در برنامه پنجم این برنامه تکرار شد.
وی اضافه کرد: در عین حال دولت مصر نیست که حتما ادغامی صورت گیرد.
ورود سریع مجلس به موضوع ارز بازار را آرام کرد
در بخش دیگری از این گفتگو عضو هیات رئیسه مجلس در پاسخ به سئوال مجری که چالش های اخیر در چند ماه اخیر بین دولت و مجلس تا چه میزان به وضعیت مردم اختصاص پیدا می کند، گفت: از جمله مهمترین این موارد ورود سریع مجلس به مباحث اقتصادی چون نوسانات و نابسامانی در ارز و مدیریت منابع ارزی و بوجود آمدن فضای آرامش در بازار است که الان شاهد آن هستیم و قبلا نبودیم. فرهنگی هم با لبخند از او پرسید: پس چرا مخالف مصوبه مجلس بودید؟ میرتاجالدینی هم پاسخ داد: همین است که میگویم شما با قانون گذاری میخواهید در همه امور اجرایی دخالت کنید.
وی همچنین انگیزه مجلس از اصلاح قانون انتخابات را بوجود آوردن شرایطی برای ثبت نام کاندیداها دانست و اضافه کرد: برای استخدام در این مجموعه پراکنده و دورافتاده حداقلی از شرایط رعایت می شود اینجا نیز باید سطحی از تسهیلات، سوابق، اطلاعات فردی و مکانیسم ها را در نظر بگیریم.
مصوبه ممنوعیت سرپرستی وزیران در وزارتخانه دیگر دخالت در قوه مجریه است
در بخش دیگری از این گفتگو میرتاج الدینی گفت: وقتی این چالش ها به تعارض می رسد به ضرر مردم بوده و باعث عقب ماندن دولت می شود. مثلا طرح هدفمندی یارانه ها به علت وجود همین تعارض ها یک سال و نیم طول کشید.
وی در خصوص دخالت مجلس در بحث ادغام نیز، گفت: در بحث ادغام بر اساس ماده 53 قرار شد کاهش وزارتخانه ها به 17 وزارت با اجازه مجلس باشد که ما هم این را قبول داریم. اما نکته بعدی این است که بعد از ادغام یک وزیر دیگر از وزارتخانه دیگر نمی تواند سرپرست باشد.
معاون رئیس جمهور ادامه داد: آیا این دخالت در امر اجرا نیست؟ انتخاب سرپرست حق رئیس جمهور است و رئیس جمهور هرکس را که بخواهد می تواند به عنوان سرپرست انتخاب کند.
عضو هیات رئیسه مجلس هم توضیح داد: بر اساس برنامه پنجم قرار بود 22 وزارتخانه به 17 عدد کاهش داده شود اما پس از آن وزارت ورزش هم با رای مجلس به مجموعه وزارتخانهها افزوده شد. برای همین از سوی مجلس اعلام کردیم که به جای 17 وزارتخانه، تعداد وزارتخانهها 18 عدد باشد. چون وزارت ورزش با رای مجلس ایجاد شده بود. اما دولت بیتوجهی کرد و به استناد اینکه باید وزارتخانهها 17 عدد شود، دست به ادغام اخیر زد. فرهنگی متذکر شد که بر اساس قانون برنامه پنجم برای ادغام وزارتخانهها رئیس جمهور باید از مجلس مصوبه گرفته و شرح وظایف وزارتخانه جدید را اعلام کند. عضو هیات رئیسه مجلس بر همین اساس، ادامه داد: واکنش مجلس به ادغام وزارتخانهها و جلوگیری از اجرای فاز دوم قانون هدفمندسازی، از سر لجبازی نبود. بلکه به دلیل شرایطی بود که در کشور به دلیل شوک اقتصادی و تورم بوجود آمده بود. ضمن اینکه این قوانین لغو هم نشده اند، بلکه اصلاح شده یا به آینده موکول شده اند.
انتقاد دولت از تنخواه خواندن مابه التفاوت نرخ ارز
وی در خصوص نوسانات ارزی با طرح این سئوال از نماینده مجلس که ورود مجلس چگونه باعث حل این مشکل شد گفت: ورود مجلس به دو صورت بود یکی سئوال از رئیس جمهور و دیگری جلسات مشترک با دولت.
فرهنگی پاسخ داد: در رویکرد سوم مجلس مصوبه ای تصویب کرد که در آن نرخ ارز به صورت شناور جریان داشته باشد و منابعی که از آن حاصل می شود فقط در بودجه عمومی آورده شود. ورود سریع مجلس به مباحث اقتصادی چون نوسانات و نابسامانی در ارز و مدیریت منابع ارزیباعث بوجود آمدن فضای آرامش در بازار شد که الان شاهد آن هستیم و قبلا نبودیم.
وی در ادامه در واکنش به میرتاج الدینی که این مصوبه را مانعی بر سر راه دولت خواند، آن را مشوق برای دولت عنوان کرد و گفت: من نمی خواهم این موضوع را باز کنم اما با توجه به گفته های خود شما این درآمدها قرار بود تنخواهی برای دولت باشد. تنخواه یعنی دست دولت باز باشد و از این مابه التفاوت هزینه کند. این ایرادی ندارد اما هزینه کردن باید در حدود بودجه باشد.
میرتاج الدینی در پاسخ گفت: من مشوق بودن را قبول ندارم، از این گفته اینگونه برداشت می شود که دولت می خواهد ارز را بالا ببرد تا درآمد داشته باشد.
اصلاح قانون انتخابات به شائبه عوامل فتنه 88 دامن می زند
معاون رئیس جمهور در ادامه در خصوص اصلاح قانون انتخابات، گفت: قانون اساسی حضور و حق انتخاب مردم را به رسمیت شناخته است. هدف از این طرح هم فقط این نبود که برای ثبت نام باشد بلکه این بوده که یکی از اختیارات دولت را در اجرای انتخابات کم کند.
وی اضافه کرد: اصلاح این قانون به شائبه مطرح شده از طرف عوامل فتنه 88 دامن می زند که می گویند حتما مسائلی وجود داشته است که می خواهید قانون را اصلاح کنید.
میرتاج الدینی با انتقاد از ایجاد هیات مرکزی اجرایی در اصلاحیه قانون انتخابات اضافه کرد: یک هیات اجرایی بالای وزارت کشور درست می کنند که حتی دبیر این ستاد را وزیر کشور حق ندارد انتخاب کند.
فرهنگی گفت: البته رئیس هیات اجرایی، وزیر کشور است.
ورود سریع مجلس به موضوع ارز بازار را آرام کرد
وی همچنین انگیزه مجلس از اصلاح قانون انتخابات را بوجود آوردن شرایطی برای ثبت نام کاندیداها دانست و اضافه کرد: برای استخدام در این مجموعه پراکنده و دورافتاده حداقلی از شرایط رعایت می شود اینجا نیز باید سطحی از تسهیلات، سوابق، اطلاعات فردی و مکانیسم ها را در نظر بگیریم.
در پایان میرتاج الدینی گفت: برای هر موضوعی می توانیم تعاملات کارآمد داشته باشیم ما هدف و آرمان مشترک داریم و نباید موضع گیری های سیاسی به سمتی برود که دو طرف را از کارهای اصلی نظام بازدارد.
فرهنگی گفت: ورود مجلس به بیان سلایق و دیدگاهها و حتی تند شدنها به مردم کمک هم میکند. کما این که امام(ره) هم مدل بحث های طلبگی را توصیه می کردند. این که مجلس در بحثهای کارشناسی و کاری جدی باشد امر پسندیدهای است، اما نباید به کینه و اختلاف و عداوت تبدیل شود.
وی با بیان اینکه ساختارهای موجود اشکالاتی دارد و رهبر معظم انقلاب هم در سفر به کرمانشاه به نظام پارلمانی اشاره کردند، گفت: اگر به این برسیم که دولت از درون مجلس بیرون بیاید، برخی از این مشکلات حل می شود البته آن روش نیز مشکلاتی دارد.
فرهنگی نیز خطاب به مردم عنوان کرد: مردم خیلی نگران مباحث چالشی نباشند. مباحث چالشی لازمه یک مجلس زنده است و فضای سکوت و یا این که همه از هم تعریف کنند، مجلس زنده مدرسی نیست.
در پایان مجری پرسید: آیا روح جمعی مجلس نهم به سمت تعامل و کاهش چالشهاست؟
فرهنگی: در آینده انتخابات ریاست جمهوری را خواهیم داشت و مسلماً اتفاقاتی میافتد که در تعامل دولت و مجلس اثرگذار است.