یادداشت (3)
سؤال از رئیس جمهور حکم قانون اساسی است، اما
در جلسه سؤال و پاسخ آن در ابتدا علی مطهری به عنوان نماینده سوال کنندگان از رئیس جمهور به دلیل حضور در مجلس تشکر کرد.
نماینده تهران گفت: مایل بودم سوال را به صورت خطابی عنوان کنم اما چون فرصت کم است، متنی را از قبل آماده کرده ام و از روی آن قرائت می کنم.
او قصد داشت سوالات از رئیس جمهور را در سه مرحله بپرسد و پس از پاسخ رئیس جمهور، قسمتهای بعدی را بخواند. اما رئیس مجلس گفت که چون چنین چیزی در آیین نامه مجلس نیامده است، امکانش نیست.
با این حال مطهری سوالش را با خطبه ای از نهج؟البلاغه آغاز کرد و گفت: خدا را سپاسگزاریم که توفیق انجام یکی از اصول قانون اساسی را برای اولین بار به ما اعطا کرد تا دنیا ببیند که دموکراسی ما صوری نیست.
او پس از تشکر دوباره از رئیس جمهور ابراز امیدواری کرد که این سوال، یک گام به پیش در منظر مردم و پیشبرد اهداف نظام باشد و مجلس و رهبری را شاد کند. هدف از سوال کنندگان بیان رودر روی مسائل و شنیدن مردم بود و نه کشمکش رسانه ای. سوال کنندگان به دنبال تخریب رئیس جمهور که خدمات بسیاری از جمله پافشاری بر حق هسته ای کشور را داشته، نیست.
مطالب عمده سخنان وی از این قرار است:
• چرا در مواردی خلاف قانون اساسی انجام شده است؟ مثلا قانون پرداخت تسهیلات مترو چرا اجرا نشد و گفتید که این مصوبه مجلس را قانون نمی دانید؟ در حالیکه این مصوبه مجلس به تایید مجمع تشخیص مصلحت رسیده است. مجلس تصمیم به پیشبرد خطوط متروی پایتخت گرفت. تشخیص اینکه مصوبه ای قانون است یا نه، بر عهده رئیس دولت نیست و رئیس جمهور باید آن را اجرا کند.
• با وجود نرخ رشد اقتصادی در سال 89، چگونه دولت بیش از یک میلیون شغل ایجاد کرده است؟ این رقم ها با سالهای گذشته همخوانی ندارد و امکان ایجاد یک میلیون و 600 هزار شغل در سال 89، غیرممکن بوده است.
• دولت باید 30 درصد خالص درآمدهای قانون هدفمند کردن یارانه ها را به بخش تولید اختصاص دهد. اما چنین نکرده است. چرا سهم بخش تولید مطابق این قانون از سوی دولت پرداخت نشده است؟ چه اتفاقی افتاده که این اقدام خردمندانه کنار گذاشته شد و با عدم حمایت از این بخش، تولید کنندگان دچار مشکل جدی شده و به تعدیل کارگران خود پرداخته و بر خیل بیکاران افزوده شد؟
• چرا این گرانی ها به مردم تحمیل شد؟ صدای مردم از گرانی ها بلند است. چرا دولت به آن توجه نمی کند؟ چرا با استقراض از بانک مرکزی موجبات تورم را فراهم آوردید؟
• مقاومت 11 روزه شما در مقابل حکم مقام معظم رهبری در ابقای آقای مصلحی به چه دلیل بود؟ پس از حکم حکومتی مجادله با این حکم از سوی رئیس جمهور غیرقابل قبول است. مرز التزام به ولایت فقیه هم پذیرش احکام حکومتی است.
• اینکه گفتید مجلس در راس امور نیست، با چه هدفی است؟
• بودجه های فرهنگی دولت چگونه هزینه شده است؟ چرا فقط 20 درصد را به استانداری ها داده اید؟ مابقی را کجا هزینه کردید؟
• چرا با علم به اینکه انتقاد رئیس جمهور از مجریان قانون عفافا و حجاب منجر به انحطاط در این زمینه می شود، باز این موضوع را در رسانه ملی اعلام کردید و علی رغم مخالفت علما بار دیگر بر آن تاکید کردید؟
* چرا نظریه مکتب اسلام را تایید کردید و باعث تضعیف جایگاه انقلاب اسلامی شدید؟ آقای مشایی تزی را مطرح کرد که چون قرائت هایی طالبانی از اسلام می شود، بهتر است از مکتب ایران به جای مکتب اسلام سخن بگوییم. جشن نوروز با تذکر رهبر انقلاب مواجه شد اما باز هم آن را اجرا کردید. الگوی حکومت داری ما کورش است یا پیامبر و ائمه؟
مطهری در خلال سخنانش به شوخی از رئیس جمهور خواست تا بخشی از وقتش را به او بدهد و با خنده گفت که احمدی نژاد به او پاسخ داده کل یکساعت زمانش برای نطق را به او می دهد! اما رئیس مجلس گفت: شما قانونا یک ربع وقت دارید و همین قدر می توانید حرف بزنید.
سخنان احمدی نژاد
رئیس جمهور باز سخنانش را با دعای فرج امام زمان آغاز کرد و با لحنی طنزگونه به سوالات پاسخ داد. برخی از پاسخها، مانند آنچه درباره مترو بود، تا حدی حقوقی و قابل توجه بود اما بیشتر به فرار از پاسخ شباهت داشت تا پاسخ.
احمدی نژاد با بیان اینکه سوال از رئیس جمهور حق طبیعی مجلس است و پاسخ به آن هم طبیعی است و اتفاق خاصی نیفتاده است، گفت: این موضوع از مدت ها پیش در رسانه ها مطرح شده و خوشحالم که فرصتی برای پاسخگویی ما هم فراهم شد.
رئیس جمهور با کنایه به اینکه مطهری به جای 15 دقیقه، بیشتر حرف زده است، افزود: او 33 درصد بیش از زمانش حرف زد، با همین نسبت هم من یکساعت و 20 دقیقه وقت دارم.
می خواستم قبل از انتخابات به مجلس بیایم اما گفتم ممکن است روی انتخابات اثر بگذارد و چون دیواری کوتاهتر از من نیست، به گردن من بیفتد.
او که می گفت مذاکراتی در این باره کرده است، افزود: تلاش کردیم که سوال انجام نشود اما هیات رئیسه نپذیرفت. برخی گفتن فردای چهارشنبه سوری و بعد از انتخابات شیرین و شب عید به مجلس نیایم. اما برخی گفتند برو و محکم جواب بده.
حساب ذخیره ارزی موجودی اش صفر است. چگونه به مترو وام بدهیم؟ از کجا بدهیم؟ از پول معلمان و عمران و آبادانی روستاها؟ باید می گفتید از کدام ردیف کم کنیم و به اینجا بیافزاییم؟ این قانون بر خلاف اصل 75 قانون اساسی است. متن هم می گوید دولت تسهیلات بدهد و خودش باز پرداخت کند. دولت به خودش تسهیلات بدهد؟ از کدام محل بازپرداخت نماید؟ هشت هزار میلیارد تومان بابت عوارض به مترو کلان شهرها و 6 میلیارد دلار هم فاینانس داده ایم. 11هزار دستگاه اتوبوس با تخفیف به کلان شهرها داده ایم. در مورد تهران هم 4600 میلیارد تومان پول نفت را برای کار عمرانی به شهرداری داده ایم که 10 برابر کمک کل دولت های قبل است. به جای این همه فشار به دولت بهتر نبود یک سری به شهرداری می زدید ببینید کجا این پول ها را خرج کرده اند؟
• چرا فکر نمی کنید با این نرخ رشد اقتصادی نمی شود این مقدار شغل ایجاد کرد؟ والله می شود بیش از یک میلیون و 600 هزار شغل هم ایجاد کرد. شما کمک کنید بیش از این هم می شود.
سخنان رئیس جمهور همراه با شوخی و کنایه بود؛ پاسخ کوتاه احمدی‌نژاد درباره خانه‌نشینی‌اش با عبارت «احمدی‌نژاد، خانه‌نشینی و استراحت؟» با اعتراض برخی از نمایندگان روبه‌رو ‌شد؛ اتفاقی که درباره موضوع عزل منوچهر متکی وزیر سابق امور خارجه و نحوه معرفی وزیر ورزش هم رخ داد.
احمدی‌نژاد برای پاسخ به هر پرسش طنز‌گونه از نمایندگان سوال می‌کرد. آنجا که درباره هزینه‌‌کرد بودجه‌های فرهنگی می‌گوید من فکر می‌کنم باید از شما بپرسم بودجه‌های فرهنگی کجا خرج شده است چون این اعتبارات در مجلس تصویب شده و توسط شورای برنامه ریزی استان در باره جزئیات آن تصمیم می گیرد و شما عضو آن هستید.
درباره چرایی بیان دیدگاهش در مورد عفاف و حجاب پاسخ دهد نیز گفت: «کار فرهنگی با برخورد بگیر و ببند نمی‌شود.» او بعد هم به اقدامات تلویزیون در زمان انتخابات و نشان دادن چهره‌هایی اشاره می‌کند و می‌گوید این تناقض است اشاره احمدی نژاد به نشان دادن خانم ها با پوشش های مختلف در راهپیمایی ها و انتخابات بود.
رئیس‌جمهور در پاسخ به سئوالات طراحان بیش از همه به موضوع مکتب ایرانی می‌پردازد وی‌گوید «میگویند چرا می‌گویند ایران؟! پس چه بگوییم؟ حق اظهار‌نظر نداریم والله با‌الله ما ایرانی هستیم. دوست داشتن ایران عین حزب‌الهی بودن است»
سپس با اظهار این که سؤالاتی هم او از مجلس دارد، به مواردی اشاره کرد. از جمله به این که در انتخابات با فشار دادن شاسی دوره نمایندگی خود را معادل فوق لیسانس قرار داده اند.
حرف‌های پایانی رئیس‌جمهور درباره اینکه سئوالات مجلس از او آسان است و نمایندگان باید به او نمره 20 بدهند اگرچه با خنده و خروج سریع احمدنژاد از مجلس همراه بود، اما موج انتقاد‌ها از اظهارات رئیس‌جمهور را در میان نمایندگان به دنبال داشت و علی‌رغم اینکه رئیس‌مجلس از نمایندگان ‌خواست از این موضوع بگذرند تذکرات یک به یک نمایندگان درباره سوال از رئیس‌جمهور آغاز گردید که هم به پاسخها معترض بودند و هم به برخوردی که با مجلس داشت.
با توجه به آن چه گذشت، روشن است که نه روال گذشته در طرح سؤال و نه آن چه در جلسه پرسش و پاسخ جلسه علنی گذشت، تناسبی با روح حکم قانون اساسی نداشت و به نظر می رسد در ساعات پایانی سال 90 این سؤال دقیقه نودی، بیش از آن که اجرای قانون اساسی باشد، عقده گشایی طرفینی بود و حاصلی برای ملت و کشور نداشت. بویژه که قانون برای ارزیابی سؤال و پاسخ آن راه کاری پیش بینی نگرده است.